Lelijk eendje Charleroi stiekem vol verrassingen

Met de titel ‘De lelijkste stad ter wereld’ staat de Belgische stad Charleroi niet vaak in een positief daglicht. Tot de Belgische fotograaf Stephan Vanfleteren vertelde over zijn liefde voor de voormalige industriestad. Ook CityZapper bezocht Charleroi en zag een stad in ontwikkeling, in bloei en vol verrassingen.

In de jaren 30 was Charleroi een belangrijk industrieel centrum waar de koolmijnen- en staalindustrie de economie draaiende hielden. Tot op de dag van vandaag zijn er resten van de gebouwen zichtbaar waardoor Charleroi en de regio nog steeds bekend staan als ‘Le Pays Noir’ en geassocieerd worden met de mijnen. Maar sinds er in 2001 een verbinding met Ryanair is gemaakt, is het aantal reizigers naar Charleroi fors toegenomen.

Lucky Luke en Guust Flater
Terwijl we door een stadsgids op sleeptouw worden genomen, vertelt ze ons iets wat maar weinig mensen weten, namelijk dat Charleroi de hoofdstad is van het Waalse stripfiguur is. ‘De Editions Dupuis hebben hier de krant 'Spirou' uitgebracht’, vertelt ze. ‘Striphelden als Guust Flater, Lucky Luke, de Smurfen en Bollie en Billie zijn hier dus ontstaan.' Ze brengt ons naar de rotonde op Avenue Michel, waar we zien hoe Kwabbernoot een foto neemt van Robbedoes en zijn onafscheidelijke vriend, de eekhoorn Spip. Ook wil ze ons het metrostation van Janson niet onthouden, waar we op de muren talloze prachtige stripkunstwerken tegenkomen. Om maar van een bijzonder straatbeeld te spreken!

UNESCO Werelderfgoed
We wandelen verder naar Place Charles II, waar we direct vier belangrijke bezienswaardigheden treffen. Rechts zien we het stadhuis, met daarnaast het 70 meter hoge Belfort en de Klokkentoren. Beide staan op de UNESCO Werelderfgoedlijst en staan bekend als de echte kopstukken van Charleroi. Na kort de marmeren en koperen gangen, trappen en zalen bewonderd te hebben in het art-deco-stadhuis beklimmen we een paar honderd treden tot we bij de Klokkentoren aankomen. Terwijl we genieten van het uitzicht over Charleroi zien we in de verte de vroegere mijnen liggen, hetgeen dat deze stad zo kenmerkend maakt.

De Nieuwe Toren
Maar wat misschien nog wel het mooiste stukje van Place Charles II is, is de Basilique St. Christophe. Deze smaragdgroene koepel springt direct in het oog en de fontein aan de voorzijde spuit zomers het water metershoog in de lucht. Binnen bewonderen we nog even het prachtige interieur en de gids vertelt ons dat de kerk nog steeds erg geliefd is bij de inwoners van Charleroi, die hier nog vaak verzamelen voor de zondagse mis. Slenterend door de stad treffen we nog veel art-deco-huizen en art-nouveau-bouwwerken, maar een gebouw dat ons niet ontgaat is de 75 meter hoge, ronde zwart-wit toren in de verte. ‘Het politiebureau’, legt de gids ons uit. ‘Het wordt door de inwoners ook wel ‘De Nieuwe Toren’ genoemd, omdat hij zo afwijkt van de rest.’

Grootste mijnramp
Een uurtje later rijden we richting Le Bois du Cazier, het museum en herdenkingsplaats op de plek waar in 1956 de grootste mijnramp uit de Belgische geschiedenis plaatsvond. Op 8 augustus brak hier een brand uit, waarbij 262 mensen om het leven kwamen. Onze Vlaamse gids Luc heeft misschien al honderden rondleidingen gegeven, maar nog steeds vertelt hij met vurige passie over de plek en de gebeurtenis die Charleroi in zo’n slecht daglicht heeft gezet. Terwijl we door een echte mijn lopen - al dan boven de grond - voelen we door Luc’s verhalen hoe het moet zijn geweest om kilometers onder de grond in de mijn te werken. Uit de speakers hoor je de geluiden die de mijnwerkers dagelijks moesten aanhoren, ‘maar dan veertig keer harder, terwijl de temperaturen naar boven de 40 graden stegen.’

Indrukwekkend en mistroostig
We lopen door smalle gangetjes van nagebootste mijnen, trekken een stukje aan een kar vol kolen en stellen ons voor hoe het voor een twaalfjarig kind was die deze kar een paar kilometer de mijn in moest rijden. Eenmaal bij de fototentoonstelling vertelt Luc nogmaals tot in de detail hoe de ramp zich heeft voltrokken, wat ons bezoek niet alleen indrukwekkend maar ook mistroostig maakt. We konden nog wel uren rondlopen in Le Bois du Cazier, maar helaas sluit het museum om 17.00 uur zijn deuren en tijdens onze rit naar het hotel, zeggen we niets, beide versteld van de verhalen die we hebben gehoord en de dingen die we bij dit indrukwekkende museum hebben gezien.

Vintage paradijs
Van de zwarte mijnen terug naar het centrum, waar we terug in de realiteit worden getrokken en beseffen dat er nog voldoende valt te ontdekken. Bij Maison Pilloy proeven we een Gayettes du Pays Noir, een kogelvormig chocolaatje en een typische lekkernij uit Charleroi, in de vorm van de mijnkolen. Terwijl we vervolgens de uitgaansstraat van Charleroi inlopen, die vooral overdag er een beetje stil bij ligt, ontdekken we twee verborgen pareltjes. Bij TROC’Inn ontdekken we vintage-items van onder meer Chanel en Louis Vuitton, een waar paradijs voor iedere vintage-liefhebber. Bij het ernaastgelegen Pat’Touch zien we veel vrouwelijke mode met jurken, kant en gehaakte kledingstukken met een ‘touch’ van eigenaresse Patricia. De lieve vrouw belooft onze lezers zelfs een korting van 10% wanneer ze de winkel bezoeken, iets waar ons hart direct een sprongetje van maakt.

Kopstuk van Charleroi
Na een lunch bij Monty Burger Bar - een pas geopende burgerbar maar nu al razend populair - bezoeken we het Musée de Photographie, het kopstuk van Charleroi. Het Fotografiemuseum werd in 2008 geopend en ligt iets buiten de stad, maar huist prachtige kunstwerken en tijdelijke exposities van lokale en internationale kunstenaars. Die middag ontdekken we alles over de geschiedenis van de fotografie en terwijl we ’s avonds een vorkje prikken bij Chez Duche, gevolgd door een cocktail bij Harpers Café Bar, beseffen we ons dat de tijd omgevlogen is. We zijn misschien (nog) niet verliefd geworden zoals Stephan Vanfleteren, maar zien we door de voormalige zwarte wolken dat de zon zich langzaam weer laat zien.

Na ons bezoek schreef CityZapper een unieke stadsgids van Charleroi. Kijk dus hier voor nog veel meer leuke tips en adresjes!

Tekst: Vicky de la Cotera Manrique
Beeld: Martijn Senders