Amsterdam Centraal viert 125e verjaardag
Je komt er één keer per jaar tijdens Koningsdag (o, horror) of je loopt er dagelijks doorheen. Iedereen is er wel een keer geweest: Amsterdam Centraal. Wat begon met driehonderd reizigers per dag, is 125 jaar en twee miljard euro later uitgebreid naar 300.000 reizigers per dag. Gefeliciteerd Amsterdam Centraal met je 125e verjaardag!
Liggende rondleiding
NS en ProRail organiseren vandaag en de rest van de maand verschillende
activiteiten en festiviteiten. Vandaag maakt de historische trein ‘De Blokkendoos’ een aantal ritten tussen
Amsterdam en Haarlem. ‘s Middags speelt de NS Harmonie in de centrale hal en ‘s avonds vindt er een ‘liggende rondleiding’ plaats: op een zonnestoel in de centrale hal krijg je een uniek beeld van het prachtige plafond. Vanwege vroegtijdige inschrijving zitten de activiteiten van vandaag al helemaal vol, maar er is de rest van de maand nog genoeg te doen. Zo kun je de expositie ‘125 jaar station Amsterdam Centraal, poort tot de stad’ bezoeken in de westvleugel van het station, een historische rondleiding doen, een bezoek brengen aan de Koninklijke Wachtkamer en met twee personen voor de prijs van één de tentoonstelling van Anthony McCall in het
EYE filmmuseum bezoeken.
Een stukje geschiedenis
De bouw van Amsterdam Centraal, die in 1882 van start gaat, verloopt niet erg voorspoedig. De overkapping van de sporen vertoont verzakkingen en het vertraagt de bouw met drie jaar. Het station onttrekt het water van het IJ, de perrons en de spoorwegoverkapping volledig aan het zicht. Ontevreden Amsterdammers spreken van ‘een muur tussen de stad en het IJ’. Met de komst van het station is het water niet langer de levensader van de stad, waardoor de infrastructuur ingrijpend moet worden aangepast. Straten worden doorgetrokken en grachten gedempt. Trams, wagens en auto’s bepalen het straatbeeld en het station blijkt een economisch succes - en volgens sommigen zelfs de redding van de stad.
De afgelopen 125 jaar is er een hoop veranderd op Amsterdam Centraal. Niemand loopt elkaar meer van de sokken, trams en bussen rijden niet langer meer onoverzichtelijk af en aan en dagelijks verdwijnen ruim 14.000 fietsen netjes in de stalling. Ook winkelen op Amsterdam Centraal wordt steeds gezelliger. De plannen voor de komende jaren? Drie tunnels, twee snelle doorgangen naar de zijkanten en in het midden een zone waar je zonder ov-chipkaart doorheen kunt lopen naar de pont over het IJ. Het Centraal Station heeft straks een fietstunnel onder de sporen, een nieuwe overkapping, een metrohal, een busstation aan de achterkant van het IJ én de veelbelovende Noord-Zuidlijn.
In 1949 blikte het nieuws al terug op 60 jaar Amsterdam Centraal. Benieuwd hoe het station er in die tijd uit zag? Bekijk dan het onderstaande filmpje.
Tekst: Vicky de la Cotera Manrique
Beeld: Stadsarchief Amsterdam
